Portret van de week: ‘Wie heeft daar goede herinneringen aan Café de Zwaan?’

Op De Digitale Stad Nieuwegein hebben we wekelijks een portret van een opmerkelijk persoon. Met de camera in de aanslag lopen we door Nieuwegein. Gefascineerd in personen proberen we met de camera, opvallende, opmerkelijke personen vast te leggen. Wie is de man, vrouw of kind die daar zit, loopt, fietst, werkt ligt of speelt? Deze week Ellen van Rooijen.

Arend Bloemink: ‘Laten we afspreken op het terras aan het water, bij Café de Zwaan’ zegt Ellen tegen mij. ‘Dat is tweemaal fout. Het terras aan het water is niet meer. De restanten daarvan, de stoelen, staan opgestapeld weer en wind te trotseren en langzaam maar zeker te vergaan. Café de Zwaan bestaat ook niet meer. Na honderden jaren als logement en café voor levendigheid aan de hedendaagse Herenstraat te hebben gezorgd, zijn daar nu bouwvakkers druk bezig het pand te veranderen in een gebouw met appartementen.’

‘Daar het dreigt te gaan regenen, wacht ik in de auto tot het Portret arriveert. En dan ís ze daar ineens. ‘Ben jij de fotograaf?’, wijst ze naar mij. En dat ben ik. Dus de auto uit en maar eens kijken waar we aan het werk gaan. Omdat ze onder meer aan Café de Zwaan goede herinneringen heeft, gaan we van start met het café in de achtergrond. Onderwijl praat Ellen honderduit. Van toen, van Jutphaas, van het Jutphaas nu… dat het zo jammer is dat alle drukte uit het oude dorpshart verdwenen is. Het doet Ellen zichtbaar pijn.’

‘En dan ziet Ellen ineens dat de deur van het voormalige café open staat. ‘Zúllen we…?’ Prima toch. Wat foto’s van de buitenkant van het pand met Ellen, Ellen in de deuropening, Ellen verder naar binnen, poserend met een meetlat, Ellen wijzend op het café-reglement dat aan de buitenmuur is bevestigd, Ellen binnen met de armen gespreid, Ellen… oeps… een bouwvakker komt tevoorschijn. Hij is niet heel blij en duidt, in een voor ons niet te verstane taal, dat het niet de bedoeling is dat we ons in het pand bevinden.’

‘Ellen van Rooijen, het oude Jutphaas -waar ze geboren en getogen is-, het water, het verdwenen terras, het verdwenen café in dat monumentale pand. Het pand waarvan de oorspronkelijke uitstraling in aangepaste vorm gelukkig bewaard lijkt te blijven.’

Maak, middels de uitgebreide beantwoording van Ellen van Rooijen van de vijf (altijd dezelfde) vragen, nader met haar, haar eigen zorgbedrijf en haar mening over Nieuwegein kennis.

Wie ben je?
Mijn naam is Ellen van Rooijen, ik ben 50 jaar oud , alleenstaand en geboren in het toenmalige Jutphaas op de Nedereindseweg. Ik ben opgegroeid tussen 10 oudere broers en een jonger broertje op een grote boerderij helemaal achter op de Nedereindseweg. Mijn beide ouders zijn daar ook geboren , en hun opa s hebben de nieuwe boerderij voor mijn ouders laten bouwen. Een lange historie in Nieuwegein dus.

Mijn moeder was even tijdelijk ziek in 1987 en vandaar dat mijn ouders met nog 6 kinderen naar de Herenstraat zijn verhuisd in Nieuwegein en mijn broer de boerderij overnam. Ik ben in 1993 met een man gaan samenwonen en later weer op mezelf gaan wonen. Ik heb het altijd naar mijn zin gehad in Nieuwegein. In mijn jeugd waren veel jongeren (van de Nedereindseweg) lid van de KPJ, ik dus ook, er werden veel leuke activiteiten georganiseerd.

We hadden altijd een soort honk/plek waar we elkaar konden ontmoeten, eerst helemaal boven in in de Lanteaarn, bij Kees van den Brink. Later in de Flash bovenin een ruimte met een bar . Er waren schuurfeesten , droppings, sport evenementen, dancing avonden , zo n ruim honderd mensen iedereen kende elkaar. Kortom een sociale, ondernemende alleenstaande dame, die tussen 11 mannen is opgegroeid. Geen doorsnee dame zeg maar.

Wat doe je in het dagelijks leven?
Ik heb al 18 jaar een thuiszorgbureau Elcare. In 2000 opgericht in Nieuwegein. Het kantoor zit op de Kortestede 1 bij Cityplaza. Ik heb vele veranderingen in de zorg meegemaakt. We zijn kleinschalig en hebben een leuk team van 8 mensen. We vinden ons werk, de thuiszorg, allemaal leuk werk om te doen. Er is een tekort in de thuiszorg aan medewerkers daarom ben ik zo blij met dit team, we hebben allemaal dezelfde houding , we willen ons werk goed doen. Ik heb zelf in de jaren 90 bij Vitras gewerkt en liep daar tijdens mijn werk/tillen een ernstige rugblessure op en heb 3 jaar niet kunnen werken. Ik ben blijven door dokteren , ik was pas 30 en kon mij niet neerleggen dat ik altijd zo beperkt/handicapt zou blijven, dus uiteindelijk heeft een therapeut het scheve heiligbeen recht kunnen duwen.

Mijn sociale leven ziet er nu wel heel anders uit dan vroeger. Ik was destijds zo blij dat Big Daddy s kwam in Nieuwegein 2003-2008. Een hele leuke tijd gehad daar, veel markante mensen ontmoet. Het uitgaan is nu al zo n 10 jaren een stuk minder geworden. Ik heb in 2016 een 2e vrijstaande woning gekocht in Hagestein en vind het daar na mijn werk heerlijk vertoeven. Puur voor de rust, ik vind Nieuwegein voller en drukker geworden de afgelopen 5 jaren. Maar dat komt ws doordat ik mijn kantoor in het drukke stadshart heb.

Zwemmen in de tussen uurtjes op recreatieplas Everstein en soms ‘s avonds naar het buurthuis, vlakbij mijn huis. Deze keuze heb ik puur gemaakt , omdat dit lijkt naar het dorpse leven wat ik gewend was van vroeger. Mijn vrije tijd moet ik bewaken en goed plannen anders , dus vakanties en sporten zou ik meer willen doen.

Hoe lang woon je al in Nieuwegein?
Al 50 jaar. Een halve eeuwigheid.

Wat vind je van Nieuwegein?
Ik vind Nieuwegein een leuke stad, je hebt er veel meer winkels en terrasjes dan vroeger. Ik heb het zien groeien en groeien. Vanuit mijn kantoor loop ik heel vaak city even op, voor lunch of boodschapjes. Ik kan incognito over Cityplaza lopen waar ik vroeger altijd iedereen kende. Dat vind ik wel leuk! Maar de veranderingen in de oude dorps kern van Jutphaas vind ik echt niet leuk.

Ik zat bijvoorbeeld afgelopen vrijdag avond na mijn avonddienst een ijsje te eten voor bij het geveltje. Ik keek als eerste of het oude bord bij cafe de Zwaan er nog hing, dat bord heeft daar eeuwen gehangen, stamde uit 1759? maar weg is het !! Ik vind dit onbegrijpelijk en hoop echt dat het terug komt. Wie O Wie heeft dit bord meegenomen.? Niemand mag met dat bord weg Nieuwegein uit. Ik ben hier jaren niet geweest, omdat er geen terras meer was. Maar afgelopen vrijdag was er ineens weer het terras beneden langs het water voor bij de Zwaan, er waren veel mensen in gezelligheid bij elkaar, drankje muziek en bootjes langs het water. En om 00.00 ruimden ze zelf alles rustig weer op, geen idee of dit eenmalig was en waarom het er ineens weer even terug was. Ik zat er maar 2 minuten alleen maar had gelijk gezellig contact , eerst met een getrouwd stel, verhalen over vroeger. Zij waren in 1977 in Nieuwegein komen wonen, hij was marinier.

Toen kwam Wimpie van de Akker naast mijn een patatje eten we herkenden elkaar eerst niet, maar hij kwam vroeger bij ons op de boerderij. Toen kwam Wilbert van Wijk erbij zitten, hij woont op de Herenstraat en zijn ouders komen uit oud Jutphaas. Gewoon super gezellig en top.

Ik vind het gewoon erg jammer dat deze oude kern is verwaarloosd. Het oude cafe de Zwaan krijgt een woon bestemming en er worden allemaal appartementen in gebouwd. Daar hoort gewoon dat grote ouderwetse café, met die hele lange historie. Ik hoor in de thuiszorg al die verhalen nu nog van wat daar zich allemaal heeft afgespeeld. Ik ben ook benieuwd wat er nu met de lantaarn gaat gebeuren dat heeft Wim in het Veld ook verkocht. Wilbert zei dat het uitgaansleven wat wij vroeger hadden, dat dat er nu helemaal niet meer zo is. Hij zei, ‘Ga maar in IJsselstein kijken, wij stonden vroeger in de rij ‘s-nachts om binnen te komen, je ziet er geen kip meer rond 01.00 uur ‘s-nachts.’

De politieke keuzes die gemaakt worden die mis ik volledig door mijn drukke werkzaamheden. Ik kan dat simpelweg niet bijhouden maar ben wel benieuwd hoe dit soort besluiten tot stand komen. Het Roma beleid heeft Nieuwegein onderschat. De bewuste marinier heeft op terrasjes voor zijn vrouw moeten opkomen en Bert van de vuurtoren ondervindt er ook hinder van. Ik zal in de toekomst altijd bij Nieuwegein betrokken blijven. De oude kernen heeft mijn hart.

Ik merk nu in de werkbijeenkomsten, georganiseerd door MOvactor en de gemeente Nieuwegein, dat Nieuwegein weer erg hard werkt om de burger te stimuleren om te participeren. Dat mensen in wijken weer naar elkaar omkijken. Buurtpleinen die zijn gebouwd. Ik heb daar laatst als enige oud Nieuwegeiner vertelt hoe dat vroeger vanzelfsprekend was. En dat ik mij nu af vraag als iemand ziek is, wie dat weet en wie er mantelzorg biedt voor iemand. Ik heb mijn eigen situatie gedeeld, ik had een kuitspier afgescheurd en had zelf mantelzorg nodig.

Wat kan er beter in Nieuwegein?
De sociale banden zijn er nu onvoldoende in de wijken in Nieuwegein. De twee grote buurtpleinen; Zuid en Noord die pas zijn gebouwd, die brengen de sociale-cohesie niet wat de gemeente ervan gehoopt had, vermoed ik. Het zijn meer gezondheidpleinen geworden. Meer gericht op zieken en ouderen die elkaar daar kunnen ontmoeten. Maar de gezonde 40-70 ers dan? En de jeugd?

Allereerst de Herenstaat en de Utrechtsestraatweg, breng daar de gezelligheid van vroeger weer terug. Zorg voor een blijvend terras aan het water met super mooie zomers. Mensen ontmoeten elkaar het makkelijkste buiten aan het water, op een terras. Help de twee café’s te blijven bestaan. Help goed! Als er geruzie is tussen groepen mensen b.v. met Roma’s, treed juist op! Dat is niet gebeurd. De marinier met zijn vrienden kring uit de Vuurtoren hebben moeten ingrijpen waardoor het nu weer aardig rustig is. Het ijswinkeltje doet giga goede zaken daar.

Behoud het Geveltje en de twee café’s. Er is daar nu zo’n mooie aanleg steiger voor jachten. Knap de rest op, de oude woonwinkel van Callaars, daar zitten al jaren krakers in, waarom?! De oude ijzerfabriek van Bentum. Het verwaarloosde stukje voor de Henkelfabriek. Terwijl het zo’n mooie historie heeft. Waarom nde oudheidskamer niet naar de Herenstraat? Laat de historie zien op de plek waar de historie is. Gemeente Nieuwegein, veel oud Nieuwegeiners zouden willen meehelpen. Er zitten hele goede ondernemers op de Nedereindseweg, betrek ze erbij. Zij kunnen als geen ander feestjes organiseren, maar ook blijvend betrokken blijven.

Ik zie Ton Kippersluis en Leon Koppers echt geen kopje koffie drinken in de buurtpleinen. En Justin van Hooijdonk ook niet. Wat is er nodig bij de gemeente om deze ideeen te realiseren. Geen commerciele zorgbuurtpleinen, maar ouderwetse gezelligheid aan de ouderwetse waterkant met bootjes en een ijsje. Wat ik deed op de woensdag middagen met de ouderen. Loop eens met ze naar de waterkant, lekker wandelen en een ijsje eten in plaats van massaal naar de dagopvang brengen .